Palce pałeczkowate, inaczej pałeczkowatość palców, palce Hipokratesa lub pałeczki dobosza, to objaw obejmujący nieprawidłowy wygląd końców palców i paznokci. Choć może to brzmieć niewinnie, to jednak palce pałeczkowate mogą być sygnałem poważniejszych problemów zdrowotnych. Jaka jest przyczyna powstawania palców pałeczkowatych i jak dokładnie wyglądają?
Czym są palce pałeczkowate?
Place pałeczkowate nie są chorobą, a jedynie objawem mogącym występować w wielu różnych schorzeniach. Najczęściej występują w przypadku chorób, w których dochodzi do przewlekłego niedotlenienia organizmu. Jednak ostateczny mechanizm powstawania palców pałeczkowatych nie jest do końca poznany.
Charakteryzuje się on przerostem tkanki łącznej na samym końcu palców, pod paznokciami rąk, rzadziej stóp. Zmiany te nadają palcom swoisty kształt przypominający pałeczki dobosza (stąd często używa się tego określenia). Na poszerzonym końcu palców powstają zniekształcone paznokcie, przypominające okrągłe, wypukłe szkiełka od zegarka. Opisane zmiany, choć wyraźnie widoczne, nie są sprawiają bólu ani innych dolegliwości.
Jakie są przyczyny powstania palców pałeczkowatych?
Palce pałeczkowate występujące obustronnie są charakterystyczną cechą tzw. sinicy centralnej, czyli niedotlenienia organizmu. Z kolei gdy dotyczą tylko jednej kończyny, są najprawdopodobniej wynikiem upośledzenia krążenia tętniczego w tej kończynie wskutek np. zapalenia danej tętnicy.
Palce pałeczkowate mogą być składową manifestacji wielu różnych jednostek chorobowych. Ponadto, opisywano też wrodzoną pałeczkowatość palców oraz idiopatyczną, czyli o nieznanej przyczynie. Najczęściej jednak objaw ten występuje w:
Choroby układu oddechowego
Schorzenia zaburzające czynność płuc, mogą przyczynić się do zmniejszenia poziom tlenu we krwi i tym samym spowodować wystąpienie palców pałeczkowatych.
Najczęściej występują w chorobach nowotworowych, ale również w przewlekłych chorobach zapalnych, takich jak: przewlekła obturacyjna choroba płuc, ropień płuca, mukowiscydoza, sarkoidoza, śródmiąższowe choroby płuc.
Choroby układu krążenia
Palce pałeczkowate mogą również świadczyć o chorobie układu krążenia, ponieważ schorzenia te obniżają poziom tlenu we krwi. Mowa tu o wrodzonych wadach serca, infekcyjnym zapaleniu wsierdzia (przy długo trwającym stanie zapalnym) czy chorobach dużych naczyń tętniczych i żylnych (np. tętniak aorty).
Choroby układu pokarmowego
Również choroby układu pokarmowego mogą przyczynić się do powstania palców pałeczkowatych. Należą do nich: choroba Leśniowskiego i Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, nowotwory przewodu pokarmowego, zwłaszcza przełyku, żołądka, okrężnicy.
Kolejnymi schorzeniami związanymi z występowaniem palców pałeczkowatych jest przewlekłe zapalenie i marskość wątroby. Zaburzona praca wątroby wpływa na rozszerzenie się naczyń krwionośnych, co z kolei zmniejsza zdolność płuc do natleniania krwi.
Choroby endokrynologiczne
Palce pałeczkowate mogą także towarzyszyć chorobom endokrynologicznym, takim jak: choroba Gravesa i Basedowa, nadczynność przytarczyc, akromegalia (choroba spowodowana nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu) oraz reumatycznym, jak osteoartropatia przerostowa i łuszczycowe zapalenie stawów.
Palce pałeczkowate w osteoatropatii przerostowej
Palce pałeczkowate mogą być składową tzw. osteoatropatii przerostowej (bolesnego podokostnowego tworzenia nowej kości). W schorzeniu tym obserwuje się dodatkowo zgrubienia okostnej wyczuwalne w okolicach stawów skokowych czy nadgarstków. Często pacjenci skarżą się też na bolesność uciskową tych miejsc, obrzęk oraz objawy obecności płynu w stawach. Niestety, najczęściej wtórną przyczyną tego schorzenia jest rak płuca.
Palce pałeczkowate- podsumowanie
Jak widać, jednostek chorobowych mogących doprowadzić do powstania palców pałeczkowatych jest bardzo dużo. Dlatego, jeśli zauważymy zmiany w wyglądzie palców rąk czy stóp, powinniśmy zgłosić się do lekarza. Okazuje się bowiem, że może to być jeden z objawów poważnej choroby, którą trzeba zdiagnozować i w razie konieczności wdrożyć odpowiednie leczenie. Nigdy nie należy bagatelizować tego objawu!
Usługi oferowane przez Medicept:
- recepta online – po konsultacji z lekarzem może być wystawiona na leki stałe i doraźne, czy też antykoncepcyjne,
- teleporada lekarska – dzięki niej można otrzymać skierowanie na dalsze badania, receptę na leki, czy też e-zwolnienie, jeżeli lekarz uzna, że pacjent nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych.
