Wakacyjna pogoda sprzyja wielogodzinnym spędzaniu czasu na mocnym słońcu. Niestety, nierozsądne korzystanie z uroków tej pogody może wiązać się z przykrymi konsekwencjami. Oparzenia słoneczne to stan zapalny skóry spowodowany nadmierną ekspozycją na promienie ultrafioletowe (UV) zawarte w widmie światła słonecznego. Warto wiedzieć, jak się przed nimi chronić, a gdy już się pojawią- jak pomóc sobie i swoim bliskim.
Oparzenie słoneczne- objawy
Kiedy przebywaliśmy na słońcu zbyt długo bez odpowiedniej ochrony, po 4- 6 godzin od ekspozycji pojawiają się pierwsze objawy oparzenia. Na skórze można zauważyć nasilające się zaczerwienienie i obrzmienie skóry, a także może być odczuwalny ból. Szczytowe nasilenie dolegliwości obserwuje się po upływie 12- 24 godzin. Po kilku dniach rumień słabnie, a obszar gasnącego poparzenia zaczyna swędzieć.
Jeżeli oparzenie dotyczy głębszych zmian skórnych, a nie tylko naskórka, mówimy o oparzeniu II stopnia. W jego wyniku, na skórze pojawiają się charakterystyczne pęcherze wypełnione płynem tkankowym, które mogą utrzymywać się nawet do 20 dni. Nierzadko pojawić się może także wysoka gorączka i ogólne osłabienie.
Oparzenie słoneczne- co robić?
Przedłużające się objawy, gorączka lub dolegliwości przemawiające za oparzeniem II stopnia wymagają pilnej konsultacji z lekarzem. Natomiast z łagodnymi oparzeniami swobodnie możemy poradzić sobie samodzielnie.
Obszar oparzenia w pierwszej kolejności należy przemyć letnią wodą i zastosować chłodny okład. Jeżeli oparzenie dotyczy większego obszaru ciała- możemy wziąć kojący prysznic, przy czym woda powinna być letnia i stopniowo można ją delikatnie ochładzać. Zbyt zimna woda mogłaby wywołać szok termiczny!
Nie należy smarować oparzonej skóry tłustymi kremami. Rozsądniej zastosować emulsję lub piankę o działaniu łagodzącym, chłodzącym i nawilżającym. Przez oparzoną skórę szybciej tracimy wodę, dlatego należy ją nawilżać możliwie jak najczęściej. Idealnie sprawdzają się preparaty zawierające w swoim składzie D- pantenol, nazywany prowitaminą B5, który łagodzi podrażnienia, swędzenie i zaczerwienienie skóry a dodatkowo ułatwia gojenie i regenerację naskórka. Ponadto można zastosować preparaty z alantoiną, która także przyspiesza gojenie się oparzeń oraz kremy z kwasem hialuronowym.
Jeżeli na oparzonej skórze pojawią się nabrzmiałe pęcherze, nigdy nie należy ich przekłuwać ani zdrapywać. Takie działania mogłyby prowadzić do powstania infekcji.
Przez kilka dni, podczas gojenia się oparzenia słonecznego, nie należy eksponować się na słońce. W tym czasie należy pamiętać także o spożywaniu dużej ilości płynów, gdyż odpowiednio nawilżona skóra szybciej się zregeneruje. W okresie gojenia unikaj noszenia obcisłej odzieży, wykonanej ze sztucznych materiałów, która mogłaby dodatkowo podrażnić skórę.
Jak przeciwdziałać oparzeniom słonecznym?
W przypadku oparzeń słonecznych, reguła “lepiej zapobiegać niż leczyć” jest wyjątkowo istotna. Chcąc uniknąć przykrych konsekwencji nadmiernego przebywania na słońcu, należy stosować się do kilku reguł.
Stosuj kremy z odpowiednio wysokim filtrem UV
Aby uniknąć oparzenia słonecznego, krem z wysokim filtrem UV należy systematycznie stosować na 30 minut przed ekspozycją na słońce i dokładać go w ciągu dnia, a szczególnie po kąpieli. O kremie z filtrem UV powinno się pamiętać nie tylko w czasie wakacyjnych wyjazdów, ale także podczas codziennych spacerów czy prac w ogródku.
Unikaj ekspozycji na słońcu w godzinach 10.00- 14.00
Jest to czas, kiedy światło słoneczne jest najintensywniejsze, a jednocześnie najbardziej niebezpieczne. Warto więc zaplanować czas spędzany na zewnątrz i zatrzymywać się w tych godzinach w cieniu, gdy tylko mamy taką możliwość.
Pamiętaj o piciu dużej ilości wody w czasie upałów
Kiedy temperatura wzrasta, nasze ciało naturalnie poci się intensywniej. Pocenie się ma za zadanie schłodzić nasz organizm i utrzymać go w odpowiedniej temperaturze. Jednakże, wraz z potem tracimy także dużą ilość wody i elektrolitów. Przy braku odpowiedniego nawodnienia nasza skóra staje się bardziej podatna na uszkodzenia i oparzenia.
Osłaniaj ciało i głowę!
Ważne jest zakrywanie skóry, szczególnie najbardziej narażonych na słońce części, takich jak głowa, ramiona, dekolt czy nogi. Najlepiej sięgać po lekkie, przewiewne ubrania wykonane z naturalnych materiałów, z długimi rękawami i nogawkami, które chronią nas przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Unikajmy ciężkich i ciemnych elementów garderoby, które mogą nas dodatkowo przegrzewać.
Sprawdź, czy przyjmowane leki są bezpieczne do opalania się
Wynika to z faktu, iż oprócz oparzeń słonecznych wystąpić mogą, podobne w skutkach, reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne. Powstają one w wyniku ekspozycji na słońce po wcześniejszym zastosowaniu leku, suplementu diety czy nawet kosmetyku, który w swym składzie ma substancję fotouczulającą. Do substancji fotouczulających należą np.: niektóre antybiotyki (przede wszystkim tetracykliny i sulfonamidy); barbiturany; retinoidy czy nawet olejki eteryczne.