Znamiona barwnikowe, potocznie nazywane pieprzykami, występują na ciele każdego człowieka. Mogą przybierać różne odcienie- od jasnych, prawie niewidocznych na skórze, po czarne. Ich obecność nie musi być niepokojąca, jednak każde znamię należy obserwować. Do oceny takich zmian skórnych służy nieinwazyjne badanie dermatoskopowe.
Co to jest dermatoskopia?
Dermatoskopia to podstawowe badanie w gabinecie dermatologa. Wykonywane jest przy pomocy urządzenia zwanego dermatoskopem, które składa się z systemu optycznego zawierającego soczewki powiększające (obraz zostaje powiększony 10x) oraz ze źródła światła. Dermatoskop działa więc na podobnej zasadzie do mikroskopu- pozwala na oglądanie zmian skórnych w znacznym powiększeniu.
Obraz oglądany przez dermatoskop zawiera znacznie więcej szczegółów niż ten powstający w oku nieuzbrojonym i umożliwia dużo lepszą ocenę elementów morfologicznych. Pozwala na oglądanie struktur, znajdujących się nawet 3 mm wgłąb skóry.
Badanie dermatoskopowe jest obecnie standardem w diagnostyce znamion barwnikowych (pieprzyków), czerniaka, a także nieczerniakowych nowotworach skóry oraz w wielu innych dermatozach.
Skuteczność diagnostyki dermatoskopowej opiera się przede wszystkim na doświadczeniu lekarza, chociaż znaczenie ma również jakość sprzętu, na jakim pracuje.
Jak wygląda badanie dermatoskopowe?
Dermatoskopia jest badaniem całkowicie bezinwazyjnym i bezbolesnym. Podczas badania dermatolog przykłada dermatoskop do skóry pacjenta i poprzez system optyczny ogląda zmiany skórne w powiększeniu jak przez szkło powiększające. Aparat zazwyczaj przykłada się do powierzchni badanej skóry po uprzednim pokryciu okularu olejkiem immersyjnym (czyli takim, który zmniejsza rozpraszanie i odbijanie światła).
W zależności od liczby zmian skórnych, wymagających oglądania, badanie trwa średnio od kilku do kilkunastu minut. W gabinecie dermatologicznym badaniu dermatoskopowemu można poddać zarówno pojedynczą niepokojącą zmianę jak i zbadać całą skórę.
Interpretacja wyników dermatoskopii
Ocena zmiany barwnikowej na skórze za pomocą badania dermatoskopowego przebiega zgodnie z ustalonymi normami. Jedną z metod jest skala ABCDE, która przedstawia się następująco:
- A- zmiana jest asymetryczna,
- B- zmiana ma nieregularne, poszarpane lub pogrubione brzegi,
- C- kolor zmiany jest niejednolity i nierównomiernie rozłożony,
- D- średnica zmiany przekracza 5 mm,
- E- znamię ulega przekształceniom i zmianom w czasie.
Na podstawie powyższych cech lekarz ma możliwość obliczenia tzw. wskaźnika dermatoskopowego (TDS). Na jego podstawie ocenia się konieczność wycięcia wysoce podejrzanej zmiany.
Czułość dermatoskopii wynosi 95%. Uważa się jednak, że powinna być ona jedynie uzupełnieniem badania klinicznego, a nie jedyną metodą diagnostyczną.
Co to jest dermatoskopia cyfrowa?
O wiele nowocześniejszą formą niż klasyczna dermatoskopia jest videodermatoskopia. Dermatoskopia cyfrowa umożliwia znacznie dokładniejsze przyjrzenie się zmianie niż jej poprzedniczka, ponieważ powiększa obraz nawet 70 razy. Lekarz może lepiej przeprowadzić badanie znamion i przeanalizować ich kolor, strukturę, symetrię czy rozmiar.
Wskazaniami do badania w formie cyfrowej są: onkologiczna historia chorobowa; duża ilość zmian barwnikowych skóry; zespół zmian dysplastycznych; poddawanie pacjenta immunosupresji.
Co ciekawe, urządzenie do dermatoskopii cyfrowej to głowica z kamerą oraz komputera z monitorem. Videodermatoskopia daje możliwość archiwizowania materiałów zdjęciowych i porównywania zmian, które zachodzą w znamieniu.
Obecnie jedną z najbardziej skutecznych metod diagnozowania znamion jest mikroskopia konfokalna. Czułość tego badania porównuje się do dokładności badania histopatologicznego. Pozwala ona na zbadanie skóry na poziomie komórkowym.
Dermatoskopia- kiedy warto wykonać?
Badanie dermatoskopowe powinno być wykonywane kontrolnie raz w roku przez każdą osobę. Ma to duże znaczenie w profilaktyce czerniaka i innych chorób skóry. Dermatoskopię należy przeprowadzić także, w każdym przypadku nagłego pojawienia się niepokojącej zmiany.
Natomiast pacjenci, którzy znajdują się w podwyższonej grupie ryzyka, powinni wykonywać dermatoskopię raz na pół roku. Są to osoby: mające piegi lub różnego rodzaju znamiona; opalające się słabo lub wcale; o jasnej karnacji; poddające się często naświetlaniu promieniami słonecznymi; uczęszczające do solarium; których bliscy chorowali na czerniaka.
Za pomocą dermatoskopii dokonuje się także oceny naczyniaków, brodawek, trzonu włosa i łożyska naczyniowego obrąbka naskórkowego paznokcia w kolagenozach (chorobach tkanki łącznej) oraz identyfikacji świerzbowca.
Usługi oferowane przez Medicept:
- recepta online – po konsultacji z lekarzem może być wystawiona na leki stałe i doraźne, czy też antykoncepcyjne,
- teleporada lekarska – dzięki niej można otrzymać skierowanie na dalsze badania, receptę na leki, czy też e-zwolnienie, jeżeli lekarz uzna, że pacjent nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych.
