Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy może dotyczyć nawet 10% społeczeństwa
Nie ulega wątpliwości, że dolegliwości w obrębie układu pokarmowego są wyjątkowo uciążliwe. Wiedzą o tym szczególnie Ci, którzy chorują na chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy. Osoby borykające się z tym schorzeniem często skarżą się na znaczny spadek jakości życia oraz codziennego komfortu. Okazuje się jednak, że z wrzodami żołądka można skutecznie walczyć! W poniższym artykule znajdziesz najważniejsze informacje o tej chorobie!
Co warto wiedzieć o chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy?
Istotą choroby wrzodowej jest cykliczne pojawianie się ograniczonych ubytków błony śluzowej, zazwyczaj w obrębie dwunastnicy oraz żołądka. Ubytki te, nazywane również wrzodami trawiennymi, mogą drążyć w głąb ściany przewodu pokarmowego, wywołując naciek zapalny oraz ogniska martwicy.
Co powoduje rozwój wrzodów żołądka i dwunastnicy?
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy może mieć różne przyczyny, natomiast najczęściej wywołana jest przez zakażenie bakteriami Helicobacter pylori. Ta niewielka bakteria o helikalnym kształcie jest wyjątkowo powszechna w naszym otoczeniu, a zakażenie człowieka ułatwia jej ureaza, czyli enzym neutralizujący kwaśny odczyn soku żołądkowego. Szacuje się, że nosicielami H.pylori jest prawie 85% dorosłych Polaków, jednak nie u każdego patogen ten wywołuje wrzody trawienne.
Warto pamiętać, że wrzody żołądka nie zawsze są spowodowane zakażeniem. Inną przyczyną powstawania wrzodów trawiennych może być:
- nadużywanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, w tym popularnego kwasu acetylosalicylowego czy ketoprofenu;
- jednoczesne przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i glikokortykosteroidów;
- przewlekłe przyjmowanie leków, takich jak chlorek potasu, bisfosfoniany czy niektóre cytostatyki;
- zespół Zollingera-Ellisona;
- stres, na przykład w przebiegu ostrej choroby, rozległego oparzenia czy urazu głowy;
- radioterapia;
- niektóre nowotwory w obrębie układu pokarmowego.
Objawy choroby wrzodowej nie zawsze są charakterystyczne
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy bardzo często przebiega bezobjawowo, ujawniając się dopiero w momencie rozwinięcia powikłań. Symptomy, które pojawiają się u chorych osób, nie są charakterystyczne, przy czym zależą przede wszystkim od lokalizacji choroby i zaawansowania zmian.
Jednym z najczęstszych objawów choroby wrzodowej jest ból w okolicy nadbrzusza. Co istotne, w przypadku występowania wrzodów trawiennych w żołądku ból nasila się w momencie przyjmowania pokarmów. Z kolei wrzody dwunastnicy powodują dolegliwości bólowe na czczo i kilka godzin po jedzeniu, a ustępują po spożyciu pokarmu.
Choroba wrzodowa może także powodować inne dolegliwości, takie jak:
- wzdęcia;
- uczucie pełności w nadbrzuszu;
- nudności i wymioty;
- spadek masy ciała;
- smoliste stolce.
Wrzody żołądka i dwunastnicy wymagają pomocy lekarskiej
Choroba wrzodowa żołądka każdorazowo wymaga opieki lekarskiej i dobrania odpowiedniej farmakoterapii. Bagatelizowanie tego schorzenia może prowadzić do rozwoju kilku groźnych powikłań. Do najbardziej niebezpiecznych konsekwencji wrzodów żołądka należy krwotok, a także przedziurawienie wrzodu trawiennego wraz ze ścianą żołądka, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia chorej osoby. Farmakoterapia skupia się zwykle na leczeniu zakażenia H.pylori i czasowym zobojętnieniu kwaśnego soku żołądkowego.
Leczenie wrzodów żołądka wymaga złożonej farmakoterapii
Jak wcześniej wspomniano, ponad połowa przypadków choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy spowodowana jest zakażeniem H.pylori. W przypadku zdiagnozowania czynnego zakażenia, niezbędne jest wdrożenie złożonej terapii. Obecnie w Polsce zaleca się stosowanie przez 14 dni tzw. terapii poczwórnej, w skład której wchodzi:
- inhibitor pompy protonowej, taki jak omeprazol (preparat Polprazol lub Helicid) czy pantoprazol (preparat Controloc lub Nolpaza);
- bizmut, na przykład w preparacie Ulcamed;
- metronidazol, w preparacie Metronidazol Polpharma;
- tetracyklina, w preparacie Tetracyclinum.
W przypadku wrzodów żołądka, które nie mają związku z zakażeniem H.pylori, leczenie ogranicza się do przyjmowania leków hamujących nadmierne wydzielanie soku żołądkowego, takich jak inhibitory pompy protonowej czy blokery receptora H2.
Wrzody żołądka a dieta
Specjaliści alarmują, że odpowiednio dobrana dieta stanowi istotny element terapii choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Przede wszystkim zaleca się dietę lekkostrawną, z ograniczeniem produktów pobudzających wydzielanie soku żołądkowego. Dotyczy to także napojów, głównie kawy i mocnych alkoholi.
Warto także zadbać o regularność posiłków, które powinny być niewielkie, lecz częste. Jadłospis dla osoby borykającej się z chorobą wrzodową powinien zawierać 5 lub 6 małych posiłków dziennie, ponieważ niewielkie porcje pokarmu nie podrażniają żołądka. Ważna jest także temperatura spożywanych posiłków, które nie mogą być ani zbyt zimne, ani zbyt gorące. Podczas terapii zaleca się również ograniczenie spożycia soli kuchennej oraz ostrych przypraw.
Usługi oferowane przez Medicept:
- recepta online – po konsultacji z lekarzem może być wystawiona na leki stałe i doraźne, czy też antykoncepcyjne,
- teleporada lekarska – dzięki niej można otrzymać skierowanie na dalsze badania, receptę na leki, czy też e-zwolnienie, jeżeli lekarz uzna, że pacjent nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych.
- Malik TF, Gnanapandithan K, Singh K. Peptic Ulcer Disease. [Updated 2021 Jul 29]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK534792/
- Kuna L, Jakab J, Smolic R, Raguz-Lucic N, Vcev A, Smolic M. Peptic Ulcer Disease: A Brief Review of Conventional Therapy and Herbal Treatment Options. J Clin Med. 2019;8(2):179. Published 2019 Feb 3.
- Kavitt RT, Lipowska AM, Anyane-Yeboa A, Gralnek IM. Diagnosis and Treatment of Peptic Ulcer Disease. Am J Med. 2019 Apr;132(4):447-456.