Choroba refluksowa przełyku, zwana także GERD, jest schorzeniem, w którym dochodzi do zarzucania kwaśnej treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Najczęstszą przyczyną tego zjawiska jest nieprawidłowe funkcjonowanie dolnego zwieracza przełyku- pierścienia mięśniowego, który stanowi barierę uniemożliwiającą wsteczne przedostawanie się treści. Jednym z badań pomocnych w diagnostyce refluksu przełykowo- żołądkowego, obok m.in. gastroskopii, jest pH- metria przełyku.
Jak objawia się choroba refluksowa przełyku?
Najbardziej charakterystycznym objawem choroby refluksowej jest uciążliwe pieczenie w przełyku w odcinku zamostkowym nazywane zgagą. Objaw ten nasila się w pozycji leżącej i w skłonie. Dodatkowo często występuje puste odbijanie połączone z jednoczesnym drażnieniem gardła. Typowo dla tego zespołu chorobowego dyskomfort może pojawić się po spożywaniu napojów gazowanych, alkoholu, cytrusów lub tłustych potraw. Choroba może także manifestować się objawami pozaprzełykowymi: kaszlem, chrypką, odchrząkiwaniem lub nadżerkami na zębach.
pH- metria przełyku- na czym polega?
pH- metria przełyku to badanie polegające na pomiarze stężenia jonów wodorowych (kwaśności) w dolnej części przełyku za pomocą specjalnej sondy zakładanej przez nos. Dostarcza ono informacji o tym, jak dużo kwasów żołądkowych przedostaje się wstecznie z żołądka do przełyku i jak długo tam pozostają. Rejestracja zmian pH pozwala na potwierdzenie lub wykluczenie choroby refluksowej przełyku oraz na identyfikację czynników środowiskowych wpływających na nasilenie dolegliwości.
Przebieg badania pH- metrii przełyku
Na początku badania lekarz znieczula błonę śluzową nosa i gardła odpowiednio żelem oraz aerozolem (najczęściej lidokainą), aby zminimalizować dyskomfort odczuwany przez pacjenta. Następnie badanemu zostaje założona przez nos cienka sonda z elektrodą. To właśnie ona odpowiada za mierzenie stężenia jonów wodorowych w przełyku, czyli jego pH. Końcówka sondy umieszczana jest zwykle około 5 cm ponad dolnym zwieraczem przełyku, a jej precyzyjną lokalizację umożliwia przeprowadzona wcześniej manometria przełyku. Sonda pH-metru połączona jest z niewielkim zewnętrznym rejestratorem (noszony na ramieniu lub przy pasku), który zapisuje zmiany pH co 4 sekundy. Sondę przykleja się pacjentowi plastrem do nosa lub policzka, aby zapobiec wypadnięciu jej podczas wykonywania codziennych aktywności.
Badanie trwa 24 godziny, dzięki czemu możliwa jest kompletna analiza zmian pH przełyku w trakcie codziennych czynności pacjenta. Osoba badana powinna w trakcie pH- metrii prowadzić specjalny dzienniczek, w którym zapisuje m.in. godziny i rodzaj spożywanych posiłków, czas trwania i charakter odczuwanych dolegliwości, okresy spoczynku i wysiłku fizycznego. Ważne jest, aby pacjent podczas pH- metrii nie zmieniał codziennych nawyków. Mowa tu o rodzaju i porach przyjmowanych posiłków, aktywności fizycznej, poziomu stresu. Po zakończeniu badania dane z rejestratora odczytywane są przez program komputerowy. Następnie lekarz przeprowadza analizę wyników i wyciąga wnioski.
Jakie są wskazania do badania pH w przełyku?
Wskazania do wykonania pH- metrii przełyku obejmują: ustalenie rozpoznania choroby refluksowej przełyku, jej zaawansowania i skuteczności podjętego już leczenia; identyfikację przyczyn niewyjaśnionych dolegliwości (ból, pieczenie w okolicach mostka); nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, przewlekły kaszel i chrypka o niejasnym pochodzeniu. pH- metria jest również wykonywana jako jedna z koniecznych procedur podczas kwalifikacji pacjenta do leczenia operacyjnego refluksu żołądkowo- przełykowego.
Jak przygotować się do pH- metrii przełyku?
Niektóre leki mogą zafałszować wynik badania, dlatego lekarze często decydują się na ich odstawienie, zwykle na 2-2 7 dni przed jego wykonaniem. Należą do nich między innymi: inhibitory pompy protonowej, H2- blokery, substancje zobojętniające kwas żołądkowy, blokery kanałów wapniowych, nitraty i beta- blokery.
W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia odruchu wymiotnego podczas aplikacji sondy w przełyku zaleca się pozostanie na czczo na około 4-6 godzin przed rozpoczęciem badania.
Jakie są przeciwwskazania do pH- metrii przełyku?
Istnieje kilka sytuacji, kiedy wykonanie omawianego badania jest przeciwwskazane lub niezalecane. Mowa tu chorych z ciężkimi zaburzeniami krzepnięcia lub niedrożnością przełyku. Do względnych przeciwwskazań zaliczyć można obecność owrzodzeń, żylaków lub liczne, duże uchyłki przełyku.
Zasadniczo pH- metrię można wykonać we wszystkich grupach wiekowych. Jest bezpieczna również u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu pH- metrii przełyku?
pH- metria przełyku nie niesie ze sobą ryzyka poważnych powikłań. Czasem pacjent może odczuwać jedynie przemijające podrażnienie gardła. W nielicznych przypadkach występuje krótkotrwałe, samoistnie ustępujące krwawienie ze śluzówki nosa.
Usługi oferowane przez Medicept:
- recepta online – po konsultacji z lekarzem może być wystawiona na leki stałe i doraźne, czy też antykoncepcyjne,
- teleporada lekarska – dzięki niej można otrzymać skierowanie na dalsze badania, receptę na leki, czy też e-zwolnienie, jeżeli lekarz uzna, że pacjent nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych.
