Wygląd paznokci często jest odzwierciedleniem kondycji organizmu, dlatego warto się im regularnie przyglądać. Zdrowe paznokcie powinny być różowej barwy o gładkiej strukturze. Zmiany ich wyglądu najczęściej są skutkiem niewłaściwej pielęgnacji, zabiegów kosmetycznych lub niedoborów witamin i innych składników odżywczych. Nierzadko jednak bywa, że towarzyszą różnym zmianom chorobowym.
Zmiany na paznokciach w przebiegu łuszczycy
Łuszczyca jest niezakaźną, przewlekłą, ogólnoustrojową chorobą zapalną, która charakteryzuje się specyficznymi zmianami skórnymi wynikającymi z nadmiernego rogowacenia naskórka. Jej odmianą jest łuszczyca paznokci, która często towarzyszy też łuszczycowemu zapaleniu stawów.
W wyniku nieprawidłowego procesu rogowacenia w płytce paznokciowej dochodzi do powstania punktowych wgłębień. Dołki te mogą mieć układ linijny lub są ułożone przypadkowo. Objaw ten zwany jest naparstkowaniem. Widoczne mogą być też żółtawe przebarwienia, przypominające obraz kropli oleju pod płytką paznokcia. Zaawansowane zmiany paznokciowe polegają na odklejeniu płytek paznokciowych, czyli onycholizy. Paznokcie są zgrubiałe, matowe, białawożółte, kruche i poprzecinane poprzecznymi bruzdami. W ciężkich postaciach choroby dochodzi do całkowitego oddzielenia się płytki paznokcia.
Liszaj płaski
Liszaj płaski jest schorzeniem związanym z wystąpieniem charakterystycznych zmian grudkowych na skórze i błonach śluzowych. Nawet 25% chorych prezentuje zmiany też na paznokciach.
Płytka staje się ścieńczała. Pojawiają się na niej podłużne bruzdy, a czasem dochodzi nawet do jej całkowitego zaniku. Skórka brzegu tylnego przerasta, pokrywając cały paznokieć (tzw. skrzydlik). W ciężkich postaciach choroby dochodzi do postępującej onycholizy. Zniszczony paznokieć przeważnie nigdy nie odrasta. Zmiany mogą dotyczyć jednego lub wielu paznokci.
Zmiany na paznokciach w łysieniu plackowatym
Łysienie plackowate należy do grupy niebliznowaciejących postaci łysienia. Typowy obraz choroby to okrągłe ogniska pozbawione włosów na skórze głowy lub innych owłosionych częściach ciała.
Przyczyna zmian w paznokciach w przebiegu tej choroby nie została do końca poznana. Schorzenie obejmuje zasadniczo włosy, ale przypuszczalnie podobieństwo struktur i sposobu wzrostu paznokci do włosów powodują, że stają się celem ataku komórek układu odpornościowego w tej chorobie. Zmiany na paznokciach występują u około połowy dzieci i 20% dorosłych z łysieniem plackowatym. Są częstsze u mężczyzn i u osób o ciężkim przebiegu łysienia plackowatego.
Typowym objawem jest naparstkowanie, czyli występowanie licznych drobnych zagłębień płytki paznokciowej. Czasem widoczne jest pobruzdowanie. Z czasem może dojść do pęknięć płytki paznokciowej. W ciężkich postaciach choroby dochodzi do całkowitego oddzielenia się płytki.
Zmiany paznokciowe w przebiegu chorób ogólnoustrojowych
Zmiany w płytkach paznokci mogą być jednym z objawów chorób ogólnoustrojowych.
Palce pałeczkowate
W palcach pałeczkowatych paliczek dystalny oraz paznokieć ulegają powiększeniu. Płytka paznokciowa staje się zakrzywiona i zaokrąglona. Ze względu na kształt paznokci są one przyrównywane z tarczą zegarka. Zmiany są wynikiem przerostu tkanki łącznej w następstwie przewlekłego niedotlenienia tych części palców. Występują często w przebiegu chorób płuc oraz chorób układu sercowo- naczyniowego.
Wybroczyny podpaznokciowe
Wybroczyny podpaznokciowe to drobne plamki podpaznokciowe barwy sinoczerwonej. Powstają w następstwie zapalenia wsierdzia albo tocznia rumieniowatego układowego (SLE), mogą być również wynikiem urazu.
Linia Beau
Linie Beau polegają na poprzecznym bruzdowaniu płytek paznokciowych. Są wynikiem tymczasowego zahamowania wzrostu paznokcia wskutek procesu chorobowego. Objaw ten może towarzyszyć schorzeniom nerek, wątroby, nowotworom, a także być następstwem niedożywienia (hipoalbuminemii).
Paznokcie Terry’ego
Paznokcie Terry’ego objawiają się bladością całych płytek paznokcia z wyjątkiem jego końcowego odcinka, który jest niezmieniony. Zmiany takie mogą występować w przebiegu chorób tarczycy, niewydolności krążenia i cukrzycy.
Grzybica paznokci
W grzybicy paznokci dochodzi do zakażenia płytki paznokci przez grzyby chorobotwórcze (dermatofity). Najczęściej zajęte są paznokcie stóp. Początkowo zainfekowana zostaje skóra stóp, a następnie dochodzi do zajęcia paznokcia przez ciągłość.
Początkowo zmiany dotyczą brzegów paznokcia, które zmieniają zabarwienie na żółte, brunatne lub białe. Następnie dochodzi do zajęcia łożyska, co skutkuje odkształceniem paznokcia. Z czasem następuje pogrubienie, pofałdowanie i odbarwienie całej płytki paznokciowej. Paznokieć staje się kruchy, a w konsekwencji może nawet w całości odkleić się od łożyska.
Grzybica paznokci występuje częściej u osób, które palą papierosy, używają nieprzewiewnego obuwia oraz korzystają ze wspólnych łazienek.
Podsumowując
Wyżej opisano jedynie najczęstsze przyczyny chorobowe zmian na paznokciach. Należy pamiętać, iż każdą niepokojącą zmianę paznokciową należy konsultować z lekarzem Podstawowej Opieki Zdrowotnej lub specjalistą dermatologii.
Usługi oferowane przez Medicept:
- recepta online – po konsultacji z lekarzem może być wystawiona na leki stałe i doraźne, czy też antykoncepcyjne,
- teleporada lekarska – dzięki niej można otrzymać skierowanie na dalsze badania, receptę na leki, czy też e-zwolnienie, jeżeli lekarz uzna, że pacjent nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych.
